برای ورود به مارکت ارز های دیجیتال، اولین سوالی که پیش می اید این است که ترید رمز ارز ها را از کجا باید شروع کرد؟ در این مقاله صفر تا صد انواع صرافی ارز دیجیتال را فراگرفته و با آموزش صرافی ها بطور کامل، معیار انتخاب بهترین اکسچنج و نحوه ی کارکردن با ان را بررسی میکنیم.
صرافی ارز دیجیتال چیست؟
صرافی ارز دیجیتال، پلتفرمی است که کاربران رمز ارز ها برای خرید و فروش ارز های رمزنگاری شده و تبدیل انها به پول فیات و برعکس از ان استفاده می کنند. در واقع این پلتفرم ها به عنوان واسطه ای بین خریدار و فروشنده عمل می کنند و از طریق کمیسیون و کارمزد تراکنش درآمد کسب می کنند. صرافی های متمرکز، غیر متمرکز و P2P سه دسته از این ها هستند که در ادامه به شرح هر یک از ان ها می پردازیم.
صرافی های متمرکز(CEX)
این اکسچنج ها خود به دو دسته ی داخلی و خارجی تقسیم می شوند. صرافی های ارز دیجیتال ایرانی (داخلی) در داخل ایران فعالیت می کنند و عموم کاربران ان ها ایرانی است اما دفتر اکسچنج ارز دیجیتال خارجی در کشور های مختلف مثل چین و امریکا و … می باشد که بسته به بزرگی و محبوبیت ان تعداد زیادی از کاربران در کشور های مختلف از ان ها استفاده می کنند.
تقریباً 99 درصد از کل معاملات رمزنگاری از طریق مبادلات متمرکز انجام می شود. از مزیت های پلتفرم های متمرکز می توان به سهولت استفاده، خدمات متنوع، کارمزد ترید پایین و پلت فرم قوی و مناسب ترید اشاره کرد. همان طور که از نام ان پیداست، این اکسچنج ها به صورت متمرکز بوده و تحت مالکیت یک یا چند فرد می باشند که این موضوع اصلی ترین عیب ان ها به حساب می اید.
این گروه ملزم به رعایت قوانین کشور مستقر در آن می باشند. شایان ذکر است که این پلتفرم های معامله قابل هک بوده و در انتخاب ان ها باید نهایت دقت را به خرج دهیم. بهترین ملاک انتخاب اکسچنج خارجی، حجم خرید و فروش روزانه ان می باشد اما دقت شود حجم خرید و فروش تنها معیار ما نخواهد بود بلکه باید قوانین خود اکسچنج و کشور مستقر در ان، شفافیت اطلاعات مربوط به ان شرکت، جامعه ی هدف کاربران ان، قانونی بودن و تایید فعالیت ان توسط نهاد های ناظر را در نظر گرفت تا در صورت بروز مشکل از بابت عودت دارایی های مان نگرانی نداشته باشیم.
بزرگترین صرافی های معتبر رمز ارز از نظر حجم روزانه معاملات، به ترتیب شامل بایننس (Binance)، هوبی (Huobi)، اککس (Okex)، کوین تایگر (Coin Tiger) و بای بیت (Bybit) می باشند. هرچقدر صرافی کریپتو کارنسی بزرگ و سیستم قوی داشته باشد امکان هک کردن ان نیز کمتر می شود. اگر چه صرافی ارز دیجیتالی مجاز که ویژگی های ذکر شده در بالا را دارد، جبران خسارت دارایی های کاربران را به عهده می گیرند.
صرافی های متمرکز ارز دیجیتال برای نگهداری بلند مدت رمز ارز ها مناسب نمی باشند چرا که کلید های خصوصی کیف پول های کاربران در سرور های خود شان ذخیره می شوند. به جای ان بهتر است از کیف پول ارز دیجیتال استفاده کنیم. (برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله کیف پول را مطالعه کنید).
بهترین صرافی ترید ارز دیجیتال
بعد از قطع دسترسی ایرانیان به بایننس، بهترین صرافی جایگزین بایننس Kucoin می باشد. همچنین Huobi،Bybit ، FTX، Okex، Polonix، Hotbit، MEXC نیز مناسب برای ترید می باشند. حجم معاملات روزانه در MEXC و Hotbit نسبتا کم می باشد.
صرافی های غیر متمرکز (DEX)
این پلتفرم ها در بستر بلاکچین نوشته شده و بر خلاف دسته ی قبلی غیر قابل هک می باشند. کاربران می توانند بدون فرایند KYC (Know Your Customer) بدون واسطه به خرید و فروش رمز ارز ها بپردازند که این خود هم یک مزیت و هم یک عیب به حساب می اید. کاربران کشور هایی که در لیست تحریم های بین الملی قرار دارند می توانند بدون هیچ نگرانی به خرید و فروش رمز ارز ها بپردازند.
اما عیب ناشناس بودن هویت کاربران در این است که هکر ها به راحتی می توانند با ارز های هک شده از کیف پول و غیره را بدون احراز هویت و به راحتی به فروش برسانند. کاربران، خودشان این پلتفرم ها را اداره می کنند. ان ها حتی می توانند ازراه های مختلف مثل تامین ارز استخر های نقدینگی یا استیکینگ کسب سود کنند.
مزایای دکس ها شامل خرید و فروش بدون احراز هویت، کارمزد مناسب، عدم امکان ایجاد اشتباه در ان، جلوگیری از دستکاری بازار، وصل شدن کیف پول به ان، کسب درامد از طریق استخر نقدینگی و استیکینگ ارز دیجیتال می باشد. از معایب ان ها هم میتوان به نوسان بالای قیمت، اربیتراژ، حجم پایین معاملات، عدم امکان تبدیل پول فیات به رمز ارز و تعیین حد سود و ضرر و همچنین نبود امکان اردرگذاری اشاره کرد.
البته بسیاری از این مشکلات در برخی از دکس های جدید حل شده و رفته رفته کامل تر می شوند. و حتی برخی نیز فقط با هدف رفع یکی از مشکلات ذکر شده پا به عرصه گذاشته اند. به طور مثال پلتفرم DYDX برای هدف فیوچرز ایجاد شده که دارای اهرم های بالا می باشد و طرفداران بسیار زیادی نیز دارند.
نحوه کارکرد صرافی های غیر متمرکز
1- وصل کردن کیف پول به DEX: طرفین معامله از آدرس کیف پول خود برای ورود به پلتفرم غیر متمرکز بلاکچین استفاده می کنند.
2- صاحب توکن سفارش می دهد: به منظور مبادله دارایی خود با دارایی دیگری، صاحب توکن تعداد واحد ارز و قیمت ان را تعیین می کند. تا آن زمان پیشنهادات برای دارایی های آنها مجاز است.
3: خریدار سفارش می دهد: پس از تعیین سفارش فروش ، سایر کاربران می توانند پیشنهادات خود را با یک سفارش خرید ارسال کنند.
4- تطابق معامله: پس از تعیین زمان توسط فروشندگان، تمام پیشنهادات توسط هر دو طرف بررسی و با اجرایی شدن قرارداد های هوشمند، انتقال دارایی ها انجام می شود.
5- جدا کردن کیف پول از DEX.
چند نمونه از بهترین پلتفرم های غیر متمرکز شامل Uniswap، Sushiswap، Pancakeswap، 1inch، Binance dex، IDEX، Balancer، Bancor و Waves dex می باشد.
صرافی های P2P
مبادله ی همتا به همتا (peer to peer) یک نوع معامله است که در اکسچنج های P2P انجام می شود. در این نوع خرید و فروش طرفین شرکت کننده در معامله به صورت مستقیم با همدیگر در تعامل بوده و ارز مورد نظر با قیمت توافق شده در حجم های دلخواه بین دو معامله گر مبادله می شود. در مبادله ی همتا به همتا نیاز به شخص ثالث نمی باشد.
این پلتفرم ها در دو مدل Automate و Escrow based وجود دارند.
مبادله ی P2P به صورت Escrow
در این مدل افراد معامله گر در بستر خود پلتفرم، تبلیغ خرید یا فروش ارز مورد نظر را ایجاد کرده و سپس در صورت قبول طرف مقابل مقدار ارز توافق شده قفل می شود تا خریدار هزینه ی ان را بپردازد. بعد از پرداخت، ارز های قفل شده ازاد می شوند.
برای آموزش صرافی ارز دیجیتال به مثال زیر توجه کنید
فرض کنید کوین برای 3 BTC سفارش خرید می دهد و هنری نیز، از طرف دیگر، سفارش فروش 3 BTC را صادر می کند. کوین و هنری توسط بستر ایجاد شده با همدیگر قرار داد می بندند. قرار داد هوشمند اسکرو، 3 BTC از هنری را نگه می دارد تا زمانی که آنها در مورد شرایط معامله باهم به توافق برسند. پس از این که کوین وجوه لازم را به حساب هنری واریز کرد. اسکرو 3 BTC را ازاد می کند و به محض تایید پرداخت توسط هنری ، آنها را به آدرس کیف پول جان می فرستد.
مبادله ی P2P به صورت Automated
در این نوع از معامله پس از تعیین شرایط توسط معامله گران، خریدار و فروشنده توسط نرم افزار به همدیگر وصل می شوند. می توان این حالت را مشابه پلتفرم های متمرکز دانست. در این حالت از معامله هم نیاز به شخص سوم نمی باشد. تنها زمانی که دو طرف معامله با همدیگر به مشکل برخورد کنند، شخص سوم برای رسیدگی به ان حاضر می شود در غیر این صورت در تمام مراحل معامله تنها حضور دو فرد معامله گر کافی می باشد.
همان طور که دیدیم، سیستم پیاده شده در مبادله ی همتا به همتا از امنیت بالایی برخوردار است.
چرا اکسچنج های P2P میتوانند اینده ی درخشانی داشته باشند؟
1- بازار جهانی:
معامله با مردم سراسر جهان تنها در عرض چند ثانیه، یکی از دلایلی است که تعداد قابل توجهی از افراد از ان استفاده می کنند.
2- روش های متنوع پرداخت:
روش های پرداخت گوناگون از جمله کارت بانکی، ویزا کارت، مستر کارت، پی پال، وب مانی و … همه جزو روش هایی هستند که می توان برای پرداخت از ان ها استفاده کرد.
3- مبادله در کشور هایی که اکسچنج غیر قانونی است:
درکشور هایی که خرید و فروش رمز ارز ها غیر قانونی است،. مبادله ی P2P راح حلی بسیار مناسبی ارائه می دهد. این ها در یک مکان خاص مستقر نیستند پس نمی توان به سادگی ان ها را محدود کرد.
4- رعایت حریم خصوصی:
برای برخی از مبادلات رمز ارز ها احراز هویت با اطلاعات شخصی مثل شناسنامه یا گذر نامه نیاز می باشد. اما در این نوع مبادله هیچ الزامی برای ثبت اطلاعات شخصی نمی باشد. اگرچه که ثبت نام در اکثر ان ها ضروری است.
5- امنیت:
همان طور که پیش تر ذکر شد سیستم معامله ی همتا به همتا از امنیت بالایی برخوردار است و کاربران کنترل کاملی بر ارز ها و حتی سایر اوراق بهادار دارند.
این مدل از اکسچنح ها راه حل خوبی برای خرید و فروش رمز ارز ها به حساب می ایند اما معایب خاص خود را نیز دارند که در ادامه به شرح تک به تک ان ها می پردازیم.
1- سرعت کم معاملات:
معاملات P2P تقریباً بلافاصله پس از تأیید معامله توسط هر دو طرف انجام می پذیرد، اما یک طرف می تواند معاملات را به دلایل مختلف به تعویق بیندازد. معاملات سنتی مستلزم این نیست که قبل از انجام معامله منتظر تایید خریدار یا فروشنده باشید. در این معاملات خریدار یا فروشنده ممکن است نظر خود را تغییر داده و معامله را در نیمه راه لغو کنند.
2- نقدینگی پایین:
کاربرد مبادلات P2P تنها در بین اشخاصی است که به مزایای خاصی مانند حفض حریم خصوصی امنیت و تونع پرداخت علاقه مند هستند. معامله گران حرفه ای برای انجام معاملات بزرگ و سریع از پلتفرم های متمرکز استفاده می کنند.
همان طور که ذکر شد این نوع مبادله نیز عاری از عیب نیست. با پیشرفت و گسترش صنعت بلاکچین و ارز های رمز نگاری شده بسیاری از مبادلات متمرکز شده و تابع مقررات کشورهایی است که شرکت کنندگان در آن زندگی می کنند.
این بدان معناست که گاهی دولت ها از صرافی ها می خواهند اطلاعات مربوط به هویت و معاملات کاربران را در اختیار ان ها بگذارند، در نتیجه هدف ارز های رمز نگاری شده که ناشناس بودن و حفظ حریم خصوصی است از بین می رود. مبادلات P2P و دکس ها می توانند گزینه ی خوبی برای حفظ حریم خصوصی باشند. در هرصورت آموزش صرافی ها و کار کردن با آن ها را باید کامل یاد گرفت و فهمید که هر یک از سه دسته ی صرافی ارز دیجیتال شرح داده شده جایگاه استفاده ی خاص خود را دارند و شما باید ببنید کدام یک از ان ها برایتان مناسب است.
این مقاله ادامه دارد…